Het verschil tussen dynamische en condensator microfoons

Toen ik begon met het opnemen van mijn eerste podcast, ben ik me gaan verdiepen in verschillende soorten microfoons. Ik dacht eenvoudig een USB microfoon te kopen en perfect geluid te hebben, maar de wereld van microfoons bleek ingewikkelder dan ik zelf had gedacht.

Toen ik onderzoek ging doen besefte ik me al snel dat de ene microfoon de ander niet is. Afhankelijk van je situatie en wensen kan een condensator microfoon een betere keuze zijn dan een dynamische microfoon, en andersom. Maar wat is het verschil tussen deze twee soorten microfoons? En welke paste het beste bij mijn situatie?

Een dynamische microfoon is beter in het vastleggen van luide geluiden zoals drums of luide zangers, bijvoorbeeld tijdens live optredens. Een condensator microfoon is beter in het oppikken van hogere frequenties, ideaal in een studio setting.

Dit is natuurlijk een eenvoudige uitleg in één alinea, terwijl er veel meer redenering en techniek achter de microfoons zit. In dit artikel ga ik proberen om uit te leggen wat de exacte verschillen zijn, en welk soort microfoon het best bij jouw situatie past. Hopelijk kan je na het lezen van dit artikel beslissen of je beter voor een dynamische of condensator microfoon kan kiezen.

Ik kan je al wel verklappen dat ik uiteindelijk gekozen heb voor een dynamische microfoon, omdat een condensator microfoon te veel achtergrondgeluiden zou oppikken. Ik neem mijn podcast namelijk op in een appartement aan een drukke weg met veel verkeer en bijkomende geluiden.

Wat doet een microfoon?

Laten we starten met de absolute basis; wat doet een microfoon?

Een microfoon wordt gebruikt om trillingen in de lucht waar te nemen. Deze geluidsgolven kunnen ontstaan door een menselijke stem, muziekinstrumenten, speakers, etc. We gebruiken de microfoon om deze geluidsgolven op te vangen en om te zetten naar een digitale vorm, bijvoorbeeld voor het opnemen van een podcast.

Wat is een dynamische microfoon?

Voordelen: goedkoop, geen externe stroombron nodig

Nadelen: pikt zachte en hoogfrequente geluiden minder goed op

Vooral gebruikt voor: luide geluiden, live muziek met drums

Een dynamsiche microfoon is het oudste soort microfoon. Het ontwerp is daarmee ook het meest eenvoudig van de twee. In de microfoon vind je een diafragma, wat meestal is gemaakt van plastic of polyesterfolie. Dit diafragma vangt geluidsgolven op en gaat daardoor trillen.

Deze trillingen worden vervolgens omgezet in een elektronisch signaal. Het diafragma (2.) zit vast aan een metalen spoel (3.) die tussen twee magneten (4.) is opgehangen. Wanneer het diafragma beweegt, beweegt de spoel dus ook op en neer. Dit zorgt in combinatie met de magneten voor een kleine wisselstroom (5.).

Dynamische microfoons staan erom bekend dat ze tegen een stootje kunnen. Zowel fysiek, als in de vorm van geluid. Ze zijn daarmee uitermate geschikt voor het opnemen van harde muziek in een live setting. Daarnaast zijn ze redelijk goed geprijsd en hebben ze een lange levensduur. Dit komt doordat ze in de basis een heel simpel ontwerp hebben. Dynamische microfoons worden dus bijvoorbeeld veel gebruikt bij live bands in cafés en dergelijke.

Het nadeel van een dynamische microfoon is dus dat ze wat moeite hebben met het oppikken van zachte of hoogfrequente geluiden. Dit komt doordat de spoel wat gewicht heeft, en er dus wat hardere geluidstrillingen nodig zijn om de spoel in beweging te krijgen.

Daarom is een dynamische microfoon wellicht geen ideale keuze als je de beschikking hebt over een studio waar je zeer nauwkeurig wilt opnemen. Een condensatormicrofoon kan in zo’n geval veel meer details vastleggen. Voor mij was dat een nadeel (i.v.m. het geluid van verkeer op de achtergrond), maar in een studiosetting kan een condensatormicrofoon dus een hele goede optie zijn.

Wat is een condensatormicrofoon?

Voordelen: gevoelig en nauwkeurig

Nadelen: duurder, breekbaarder, niet geschikt voor harde geluiden

Gebruikt voor: opnames met groot frequentiebereik zoals podcasts of zang in een studio

Zoals ik eerder al even aangaf, zijn condensatormicrofoons een heel stuk nauwkeuriger dan dynamische microfoons. Ze kunnen simpelweg ook kleine geluiden in zowel hoge als lage frequenties oppikken.

Een condensator microfoon bevat ook een diafragma (2). Deze is meestal gemaakt van een dun metaal, met daarachter een tweede dunne plaat metaal (3.), ook wel de achterplaat genoemd. Beide worden onder spanning gebracht, waardoor er een statische lading tussen de twee platen ontstaat.

Wanneer een geluidsgolf het diafragma raakt, trilt het en produceert het een kleine elektrische stroom (6.). Ook hele kleine geluidsgolven kunnen opgepikt worden, omdat er geen spoel in beweging gebracht hoeft te worden.

Omdat het diafragma elektrisch geladen moet worden, moet een condensatormicrofoon voorzien worden van elektriciteit.

Andere soorten microfoons

Naast de dynamische en condensator microfoon, zijn er nog enkele andere soorten microfoons op de markt te verkrijgen. Een voorbeeld daarvan zijn de grensvlakmicrofoon en de lint microfoon.

Een grensvlakmicrofoon is een microfoon die door zijn constructie een hoger signaal levert. Hierdoor kan hij minder richtingsgevoelig zijn. Het is in feit een condensatormicrofoon in een speciale behuizing, die is gevormd om weerkaatsend geluid van bijvoorbeeld de muur op te vangen. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn wanneer je meerdere muziekinstrumenten tegelijkertijd wilt opnemen.

Een linkt microfoon lijkt in de basis enorm op een dynamische microfoon. Het verschil is echter dat de microfoon geen gewoon diafragma heeft, maar een dun lint van aluminium wat als diafragma fungeert. Dit soort microfoon is duur en zeer kwetsbaar. Ze worden daarom zelden gebruikt.

Verschil tussen grote en kleine diafragma’s

Wanneer je op zoek gaat naar een condensator microfoon, heb je soms de keuze uit een klein of groot diafragma. Wat wil dit zeggen en wat is de beste keuze?

Een groter diafragma is vanwege zijn grootte beter is het oppikken van lage frequenties. Denk bijvoorbeeld aan het oppikken van een hele diepe stem. Kleinere diafragma’s zijn juist nauwkeuriger in hoge frequenties, zoals hoge zang of muziekinstrumenten.

Je zal dus zelf moeten na gaan wat je met de microfoon wilt gaat opnemen, en of een klein of groot diafragma beter is. Neem je iets met veel bass op? Dan is een groot diafragma waarschijnlijk de beste keuze. Wil je juist hoge geluiden zoals een viool opnemen? Ga dan voor een klein diafragma.

XLR of USB microfoon?

Wanneer je een microfoon gaat uitzoeken zal je zien dat de meeste microfoons aangesloten moeten worden middels een zogenaamde XLR kabel. Wanneer je gebruik maakt van een XLR aansluiting, heb je een audio interface nodig om hem op een computer aan te sluiten.

Het lijkt daarom op het eerste oog wellicht interessanter om te kiezen voor een USB microfoon, omdat je dan die vervelende tussenstap kan overslaan. Er is echter wel iets wat je moet weten als het gaat om USB microfoons en XLR microfoons.

Het probleem is dat het rechtstreeks aansluiten van een USB microfoon alleen werkt, wanneer de microfoon het analoge signaal direct zelf omzet naar een elektrisch signaal. Audio interfaces zijn meestal echter veel beter in het omzetten van dit signaal dan een simpele USB microfoon. Er kan daardoor flink wat kwaliteitsverlies optreden.

Daarnaast is het moeilijk om te weten in welk dynamische bereik je niveaus zijn afgesteld wanneer je gebruik maakt van een USB microfoon. Je krijgt daardoor mogelijk te maken met een te hoog of te laag bereik.

Een USB microfoon is in mijn ogen geschikt wanneer je snel, simpel en eenvoudig de kwaliteit van je pc microfoon wilt verbeteren. Bijvoorbeeld voor videobellen of een simpele podcast. Wil je echt goede kwaliteit neerzetten of zelfs muziek gaan opnemen? Dan kan je beter kiezen voor een aansluiting middels een audio interface.

Beste condensatormicrofoon en dynamische microfoon voor podcasts

Tot slot wil ik je nog even meegeven wat, na al mijn onderzoek, in mijn ogen de beste microfoons voor een podcast zijn. Ik zal een voorbeeld van zowel een condensatormicrofoon als een dynamische microfoon geven.

De beste dynamische microfoon voor podcasts is de Rode Podmic (Bax shop). Deze microfoon is zeer betaalbaar en geeft een prima geluidskwaliteit. Ik heb deze microfoon zelf gekozen om ervoor te zorgen dat al het omgevingsgeluid niet te horen is in mijn podcasts. Voorbij razende auto’s en luchtventilatiesystemen zijn in deze microfoon veel minder goed te horen dan in een condensatormicrofoon.

De beste condensatormicrofoon voor podcasts is absoluut de Shure SM7B (Bax shop). Als ik geen last had gehad van omgevingsgeluid, had ik absoluut deze microfoon gekozen. Het geluid dat uit deze microfoon komt is geweldig, met zeer duidelijke details in zowel diepe als wat hogere stemgeluiden. De microfoon is wel ruim drie maal zo duur als de Rode Podmic.

Veelgestelde vragen